Reportagem:Virgilio Viana.
Kandidatu Independente ho numeru sorteu sanulu reain ida (11) deklara Wainhira Sai Presidenti da Republika (PR) labele depende ba partido politiku ida. Dr. Constansio Pinto hato’o lia hirak ne’e iha Dialogu Aberta ho komunidade sira husi aldeia Pitileti, Suku Tutuala, Munsipiu Lautem, Timor – Leate. Domingu (06/03/2022).
Kandidatu Costancio Pinto hateten.” To’o ona tempu povu ne’e bele deside ka hola desizaun ba lideransa foun iha nasaun ida ne’e hodi hadia futuru Timor-Leste, liu-liu ba jerasun foun sira, razaun ida ho esperensia iha Frente Armada, Klandestina no Diplomasia, iha mos esperensia ba ukun nian hare’e ba instalasaun politika ohin loron nian ita sente katak to’o ona tempu para povu ne’e bele deside ka hola desizaun ba lideransa foun iha nasaun ida ne’e hodi hadia futuru Timor-Leste no liu-liu ba jerasaun foun.
Timor-Leste agora dadaun 80% populasaun ema jovens de’it, husi tinan 30 tun mai kra’ik ko’alia kona-ba dezempregu barak liu maka husi sira, tinan-tinan jovens sira gradua iha universidade maibe servisu kontinua la iha, dezenvolvimentu hakdasak hela, no iha bu’at balun akontese ona iha tinan 2006 mai to’o ohin loron eletrisidade no estrada balun di’ak tiha ona no klaru katak balun se’idauk.
Wainhira ko’alia kona-ba dezenvolvimentu ne’e povu nian rasik no povu ain tanan balun sei moris iha mukit nia laran, iha investimentu edukasaun mos ita nia joven sira tenke haruka ema rihun sanulu (10.000) kada tinan Ida ba eskola iha rai liur tamba ne’e, mai ita lakohi lakon tan tempu iha tinan 5 oin mai fali tenke iha dezenvolvimentu nasaun nian.”
Dr. Constansio Pintu haklean liu tan.” Presiza armonia iha politika liuliu liders politiku sira entre Governu no Estadu husi Prezidente Republika to’o Governu wainhira iha konflitus interese PR bele rezolve, tuir konstituisaun PR la’os Ezekutivu, Orgaun Ezekutivu maka Primeiro Ministro maibe PR bele utiliza poder politika ne’ebe nia simu dereita husi povu hodi influensia desizaun politika Ezekutivu nian, PR mos bele rekomenda haruka joven sira ba eskola iha rai liur la’os ba grupo ou familia ne’e la’e maibe tau orasmentu ba ema hotu-hotu se’e nian oan maka matenek iha deireitu para hetan bolsu estudo ba rai liur.
Iha oportunidade ne’e Lideransa Suku Tutuala hato’o mos nia preokupasaun ba Kandidatura Presidenti ho numeru sorteu (11) kona-ba sistema familiar iha edukasaun, infrastutura,Saneamentu no saude.
Katak Lideransa Suku Sr. Fransisco da Silva.” kandidatu husi independenti ka partido nian ami hato’o de’it mak lei inan ne’ebe ita hatur ona iha uma fukun parlamentu ita hotu tenke respeitu no hakru’uk ba lei, liu husi preokupasaun husi komunidade tutuala nian maka menus liu ba infrastrutura estrada, be’e no saude ne’ebe, maka menus liu, konaba saude nian halai liu ba dengue nian. Ami sente triste tam-ba Timor laran tomak hamate ona labarik tolu nulu resin tolu (33) ona.”
“Komunidade iha ne’e nia nesidade halai liu hotu ba peska de’it tinan hirak liu ba eletrisidde mos tama mai ona, agora daun-daun estrada mos komesa bo’ok daun-daun ona no ba edukasaun nian agora maioria adapta sistema familiar hodi bele hetan bolsu estudo ba iha rai liur, maibe ami povu babain nia oan iha interese duni atu kontinua estudo iha nivel sekundariu maibe kbi’it ekonomia mak la to’o. Wain-hira se deit maka tur iha Palacio Prezidente tenke la’o tuir kandidatu nomor 11 nian ne’ebe mensiona katak hakbesik ba povu hodi bele hatene povu nia moris.”katak Fransisco da Silva.
Iha fatin hanesan Juventude Alexandre Ximenes akresenta katak Remata eskola sekundariu iha tinan 2020 maibe hakarak atu kontinua estudo iha nivel Universitariu, kapasidade la barak hansan ema seluk maibe naton de’it, no hare’e mos ba ekonomia familia la sufisiente nu’une husu ba nai ulun sira tenke hare’e netik ba ami joven sira ne’ebe kbi’it la to’o atu kontinua eskola ne’e.
Hakarak informa tan mos ba kandidatu Costancio Pinto ohin fo’o farda ba jogu nian ne’e la’os husi kampanha ne’e mak fo mai ami maibe ne Hanesan karidade ba ami joven sira hodi alkansa nafatin ami talentu ba jogu nian.”
Discussion about this post