Povu Masin – Lidung afetadu inundasaun iha 04 de Abril 2021, sai deslokadu iha tenda okos no vizinus nia uma. Sira husu Prioridade Be’e Mos, Estrada, Biti no Tenda. Total dadus Povu bairo Masin-Lidung ne’ebe afetadu husi inundasaun provizoriamente iha duzentos e tal (200+) dadus refere spesialmente ba komunidade ne’ebe dadaun ne’e afetadu ba inundasaun ka Be’e hoban uma. Seidauk inklui afetdu husi dezastre naturais seluk. Baze de informasaun ne’e journalista Radio Rakambia, online Redi Media Timor – Leste (RMTL) asesu liu husi Katekista nu’udar mos responsalve Bairo Masing – Lindung, Lagoa Tasi Tolu, Dili, Timor – Leste. Domingo, liu ba. (11/04/2021).
By: Cristiana X.Belo
Ba informasaun refere, mai ita rona halerik hamutuk husi povu afetadu nia lian.
“Hau hanesan povu afetadu ba inudasaun, be’e hoban hau nia uma. Sementara hau desloka fali iha vizinus nia uma, komu nia mos rai monu entau ami tenki mai hela iha laran, tamba ami ho labarik. Dader mak mai iha tenda okos. Hau sinti triste tebes.
Husu ajuda ba governu, nain ulun sira, se bele fo netik lona ga biti para halo tenda oan ruma hela sementara, hodi hein to,o be ne’e maran.
Hau mai husi postu adminitrativu laleia, munisipiu Manatutu. Hau hela iha ene tinan 6 tiha ona. Maibe hau nunka hare udan no tasi ne’e mai hanesan ne’e. Ami la espera atu hanesan ne’e, foin ida ne’e mak halo ami hakfodok tebes no trauma, tamba ho labarik entau trauma. Ami tenki husik hela ami nia uma, ba hela ho familia sira. Ho grasas Maromak nian ami bele salva hotu, hanesan sasan mak labele salva tamba be hoban no bokon.
Nu’udar povu afetadu ba inudasaun ida ne’e, hau so hakarak husu deit ba governu se bele karik ajuda no tulun netik ami, hadia dalan ne’e hodi nune’e ami asesu ba Be’e mos, tamba ami hela iha ene tinan 6 ona, be’e mos ami hola iha tenki deit. Agora tenki be’e labele mai tamba estrada hetan estragus husi inudasaun no rai monu. Se bele karik governu tau atensaun ba ida ne’e. Dudu fali estrada hanesan uluk, nune’e ami bele asesu fali be’e mos.
Ami la husu barak ba Governu maibe, husu deit hadiah netik dalan ne’e para hodi asesu ba Be’e mos. Tamba Be’e mos la iha ami labele moris ho ida ne’e. Tamba ne’e husu ho haraik an ba governu dudu netik dalan ne’e hodi ami asesu ba bee mos deit.” Dehan Maria Gusmão
Dadaun ne’e povu afetadu husi mudansa klimitaka, konsume be masin husi posu tamba Be’e mos tenki selu Bero $2 dolares Amerikanu hodi tula be’e ba mai.
Tenik Maria“Bainhira ami asesu Be’e mos, ami tenki selu ro ba mai. Hodi hetan be mos. Ne’e mos transporte ba mai hatene ona. ami mos hetan susar hanesan ne’e, labele ba mai loron -loron kuru be’e mos ho bero hodi tein, no buat hotu. Hanesan uza ba haris fatin no sintina ne’e bele tamba be’e masin iha posu sira ne’e iha. maibe atu ba han hemu nian mak la iha.”
Alende ne’e Povu bairo Maslidun presisa tebes solidaridade husi maluk Timor Oan sira ne,ebe iha kbi’it no mos governu Timor – Leste.
“Karik iha maluk sira ne’ebe hakarak lolo liman mai ami, primeru husu fos, tuir mai nesidade hanesan biti, Manta, sabaun masin midar ka nesisidade baziku seluk no Be’e mos hirak ne’e mak importante.”
Dadaun ne’e, sira hela iha tenda okos. Maibe iha tempu loron, sira balun ba buka modo no aihan, maibe kalan ami hotu konsentra iha nee. iha nee ami konsentra iha fatin 3 ida mak iha nee, ida iha eskolah TK nian no ida fali iha sorin ne’eba.
Povu afetadu inundasaun rekomenda ba Governu no belun sira Ne’ebe iha kbi’it nia tulun.
Ita lahatene povo afetadu sira ne’e deslokadu to,o bainhira, tamba ida ne’e iklima ita hotu la espera too bainhira mak hotu. Ami rekomenda liu husi media katak, ami persiza maluk sira nia tulun tamba bainhira los mak mudansa klimatika ida ne’e remata tamba ne’e, ami hotu la espera katak, buat ida ne’e laos ita hotu tuur hein maibe derepenti. Dala ida tan husu liliu ba ministeriu kompetete ne’ebe iha, bele karik tau matan liliu ba povu sira ne’ebe afetadu ba inudasaun ida ne’e sira persiza duni tulun.” Katak Agousto Freitas
Discussion about this post